Piotr Kopicki - Instruktor Krajoznawca PTTK 

Malowana chata – wieś Zalipie

W dniach od 08 do 11 listopada 2019r. odbyłem prywatny plener fotograficzny po ziemi tarnowskiej. Celem pleneru była wieś Zalipie położona na Powiślu Dąbrowieckim, która to od pokoleń słynie z malowania ornamentów kwiatowych na domach, wnętrzach mieszkalnych a także wokół podwórza i jego obejścia gospodarczego. Za początek zjawiska malowania ornamentów kwiatowych uważa się czas, kiedy to chaty malowano jasnymi „packami”, które miały za zadanie ożywić elewacje chat. Z czasem packi przerodziły się w bardziej zaawansowane formy malarskie, przyjmując obecną formę w postaci wymyślonych form kwiatowych. W samym Zalipiu i jego okolicach spotkać można wiele malowanych zagród. W samym Zalipiu jest ich ok. 20. Co roku pod nazwą „Malowana Chata” organizowany jest konkurs na najpiękniej pomalowaną zagrodę. W samym Zalipiu działa prężnie „Dom Malarek”, gdzie spotykają się artystki ludowe, które zajmują się wykonywaniem różnych ozdób ceramicznych i wyrobów ludowych. Również prowadzone są tam warsztaty na których uczniowie mają możliwość zapoznania się z technikami wykonania motywu zdobniczego, wykonania własnego narzędzia i własnego motywu. Nie było by tego gdyby nie uznana artystka ludowa Pani:

„Felicja Curyło z domu Wojtyto (Felicja Curyłowa; ur. w 1904, zm. 4 maja 1974 w Zalipiu) – artystka ludowa, malarka ze wsi Zalipie.

Budynki malowane przez artystkę we własnej zagrodzie stały się jeszcze za jej życia atrakcją etnograficzną masowo odwiedzaną przez turystów. Po śmierci zagroda została zakupiona od rodziny artystki przez „Cepelię”, która w 1978 przekazała ją Muzeum Okręgowemu w Tarnowie (obecnie Zagroda jest filią Oddziału Etnograficznego). W 1981 przeniesiono do tej zagrody z innej części wsi budynek z XIX w. Całość tworzy skansen architektury i sztuki ludowej udostępniony turystom” – (info Wikipedia.)

Wizualizacja Zalipia to zdjęcia od 001 do 20

W kolejnym dniu 09.11.2019r. udałem się do Dąbrowy Tarnowskiej wizualizacja foto od 21- 22, gdzie w muzeum utworzonym w pomieszczeniach byłej synagogi zapoznałem się z historią osadnictwa na tym terenie. W okresie przedwojennym przeważająca nacją zamieszkującą Dąbrowę Tarnowską była ludność pochodzenia żydowskiego w ilości ok. 3000 osób. Druga wojna światowa spowodowała prawie całkowitą zagładę żydów na tym terenie. Ocenia się że na terenie Dąbrowy Tarnowskiej nie ma już ludności pochodzenia żydowskiego. Niemym świadkiem tamtych wydarzeń jest synagoga wybudowana 1863 roku wg projektu architekta i inżyniera Abrahama Goldsteina. Zdewastowaniu uległa w okresie II wojny światowej ponieważ w synagodze hitlerowcy urządzili magazyn. Po wojnie nieliczni ocalali żydzi w przedsionku zrujnowanej synagogi urządzili dom modlitewny. W 1971 roku synagoga przeszła w ręce skarbu państwa, a od 1972r. na podstawie projektu i dokumentacji profesora Wiktora Zina rozpoczęto jej odbudowę. Natomiast w grudniu 2006 roku na mocy decyzji wojewody małopolskiego Skarb Państwa przekazał synagogę gminie Dąbrowa Tarnowska. Obecnie w synagodze znajduje się Ośrodek Spotkania Kultur i muzeum multimedialne.

Kolejnym etapem pleneru jest miasto Tarnów wizualizacja zdjęcia od 23 do 32. Tarnów urzeka swymi zabytkami i zadbanymi uliczkami, na których wydaje się że życie płynie wolniej. Tarnów zaskakuje również wielością różnych pomników i zabytkowych kamieniczek głównie XIX wiecznych i renesansowych jak również sławny Ratusz z XIV wieku i tylko remont posadzki wokół Ratusza zaburza możliwość fotograficznej dokumentacji. Cóż w przyszłości Tarnów trzeba będzie odwiedzić.

W drodze powrotnej zatrzymuję się na chwilę w Nowym Wiśniczu z zamiarem zwiedzenia zamku z okresu XV w. Ku memu zaskoczeniu i zdziwieniu w poniedziałki zamek nie jest udostępniony dla zwiedzających, nieczynny!!! Ponieważ było to 11 listopada Narodowe Święto Niepodległości uczestniczyłem w obchodach przy pomniku „Tęcza Wolności” zrobiłem kilka fotek

Okno malowanej chaty przyozdobione kwiatami – wieś Zalipie.

Drzwi malowanej chaty przyozdobione kwiatami – wieś Zalipie .

Chata w zagrodzie malarki Curyłowej – wieś Zalipie.

Malowany bukiet kwiatów na bocznej ścianie chaty – wieś Zalipie.

Drzewko z malowanych kwiatów – wieś Zalipie.

Ornament z kwiatów między oknami chaty – wieś Zalipie.

Ozdoby kwiatowe wokół okna – wieś Zalipie.

Ozdobione okno chaty – wieś Zalipie.

Chata i obejście w malowanych kwiatach – wieś Zalipie.

Zdobiony piec – muzeum Felicji Cyrułowej – wieś Zalipie.

Wnętrze izby – muzeum Felicji Cyrułowej – wieś Zalipie.

Pokój sypialny Felicji Cyrułowej – wieś Zalipie.

Bogato zdobiona izba – muzeum Felicji Cyrułowej – wieś Zalipie.

Strój dzienny Felicji Cyrułowej – muzeum F. Cyrułowej – wieś Zalipie.

Zdobiony piec – muzeum F. Cyrułowej – wieś Zalipie.

Kolejny zdobiony piec – muzeum F. Cyrułowej – wieś Zalipie.

Zdobienia okien od wewnątrz – muzeum F. Cyrułowej – wies Zalipie.

Stroje ludowe regionu Tarnowskiego – muzeum F. Cyrułowej – wieś Zalipie.

Wiadro zdobione malowanymi kwiatami – wieś Zalipie.

Wnętrze odnowionej Synagogi – Dąbrowa Tarnowska.

Eksponaty muzealne w Synagodze – Dąbrowa Tarnowska.

Rynek - Tarnów, cień Ratusza na budynku.

Widok na ul. Lwowską – Tarnów.

Widok na ul. Wałową – Tarnów.

Widok na ul. Katedralną – Tarnów.

Bima, pozostałości po starej synagodze – Tarnów.

„Koci zamek” – Tarnów.

Pomnik króla Władysława Łokietka – Tarnów.

Pomnik „Ławeczka Poetów” na ul Wałowej – Tarnów.

Cmentarz żydowski – Tarnów.

Cmentarz żydowski – widok od ul. Starodąbrowskiej.

Pomnik Jana Matejki – Wiśnicz.

Pomnik „Tęcza Wolności” – Wiśnicz.

Uroczystości dnia wyzwolenia przy pomniku „Tęcza Wolności” – Wiśnicz